วันอังคารที่ 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2561

อะไรคือมานุษยวิทยาเศรษฐกิจ โดยนัฐวุฒิ สิงห์กุล

อะไรคือมานุษยวิทยาเศรษฐกิจ
คำจำกัดความของมานุษยวิทยาเศรษฐกิจ
          สิ่งที่เป็นพื้นฐานที่สุดของมานุษยวิทยาเศรษฐกิจคือการอธิบายพรรณนา(description)และวิเคราะห์(Analysis)ชีวิตทางเศรษฐกิจ(economic life)โดยใช้มิติมุมมองทางมานุษยวิทยา(Carrier 2005:1) โดยนักมานุษยวิทยาเศรษฐกิจจะเน้นศึกษาเศรษฐกิจในมิติเชิงเปรียบเทียบ(comparative perspective) โดยเน้นศึกษาประเด็นทางเศรษฐกิจที่เกี่ยวข้องกับการผลิต(production) การแลกเปลี่ยน (exchange)การแจกจ่าย(distribution)และการบริโภคทรัพยากร(Consumption of resources)
          มานุษยวิทยาเศรษฐกิจคือสนามที่พยายามอธิบายพฤติกรรมทางเศรษฐกิจของมนุษย์ ที่เกิดขึ้นจากปฏิบัติการหรือการศึกษาโดยนักมานุษยวิทยา ภายใต้ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจอันซับซ้อน(complex relationship)กับระเบียบวิธีทางเศรษฐกิจ (Discipline of economics) ซึ่งจุดเริ่มต้นมันมาจากสนามย่อยของนักมานุษยวิทยาชาวโปแลนด์ที่เป็นบิดาของมานุษยวิทยาคือ Bronislaw Malinowski และนักสังคมวิทยาชาวฝรั่งเศสอย่าง Marcel Mauss ในธรรมชาติของการตอบแทน(Reciprocity)เช่นเดียวกับทางเลือกไปยังการแลกเปลี่ยนทางการตลาด (Market exchange)
          นักมานุษยวิทยาเศรษฐกิจตั้งใจกับการดำรงอยู่ของกิจกรรมการผลิต(productive activities) และรูปแบบของการแลกเปลี่ยน(Forms of exchange)และการบริโภค(Consumption) ในสังคมที่แผ่กว้าง(larger social)และกรอบคิดทางวัฒนธรรม (Cultural Frame) ที่จะทำให้มองเห็นว่าพวกเขาสร้างผลกระทบหรือได้รับผลกระทบโดยพื้นที่ชีวิตอื่นอย่างไร (other areas of life) ในบางสังคมรูปแบบของงานศิลปะ(Artistic Styles) เป็นทรัพย์สมบัติของกลุ่มเครือญาติสายตระกูล สมาชิกหรือเครือญาติของสายตระกูลเท่านั้นที่จะได้รับอนุญาตให้ผลิตสิ่งเหล่านั้น
   

นักมานุษยวิทยาเศรษฐกิจ(Economic Anthropology)บางคน ได้แยกความแตกต่างระหว่างการศึกษาของนักเศรษฐศาสตร์กับนักมานุษยวิทยาว่า นักเศรษฐศาสตร์เน้นย้ำอยู่บนเรื่องของการผลิต การแจกจ่ายและการบริโภคภายในโลกอุตสาหกรรม(industrialized world) ในขณะที่นักมานุษยวิทยาเศรษฐกิจก็สนใจศึกษาการผลิต การแจกจ่ายและการบริโภคเหมือนกันแต่สนใจศึกษาในลักษณะเปรียบเทียบในสังคมต่างๆทั่วโลกทั้งสังคมอุตสาหกรรม(industrialized)และไม่ใช่อุตสาหกรรม(nonindustrialized)
คำถามที่น่าสนใจคือนักมานุษยวิทยาศึกษาระบบเศรษฐกิจอย่างไร (How Do Anthropologists Study Economic Systems?)

          นักมานุษยวิทยาศึกษาว่าสินค้าเป็นสิ่งที่ถูกผลิต ถูกจ่ายแจกและถูกบริโภคอย่างไรในบริบทของวัฒนธรรมทั้งมวลและสังคมที่มีความเฉพาะ นักมานุษยวิทยาระลึกเสมอว่า ทฤษฎีที่ได้รับจากการศึกษาเกี่ยวกับระบบเศรษฐกิจตลาดแบบทุนนิยม(capitalist market economies) มีข้อจำกัดในการนำไปประยุกต์ใช้กับระบบเศรษฐกิจในสังคมที่ซึ่งประชาชนไม่ได้ผลิตหรือแลกเปลี่ยนสินค้าเพื่อผลกำไรส่วนตัว(private profit)ซึ่งตรงกันข้ามกับวิถีคิดแบบตลาดทุนนิยมปัจจุบันที่เน้นเรื่องของผลประโยชน์และผลกำไรสูงสุด

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

สตรีนิยมกับสิ่งแวดล้อม โดย นัฐวุฒิ สิงห์กุล

Aldo Leopold(1994) เขียนหนังสือที่รวบรวมบทความของเขาชื่อ Sand Country Almanac เขาได้อธิบายถึงปรัชญาของนักสตรีนิยมสิ่งแวดล้อมว่า ผู้หญิงมีควา...