ผมคิดว่าก็คงเป็นเพราะผมต้องการหาอะไรมาเติมเนื้อหาในblog ตัวเอง ที่เป็นพื้นที่ของการเขียนอิสระ เลยต้องขนเอาสิ่งที่เก็บไว้มาเผยแพร่..ตอนนี้กำลังอินกับวิชาที่ชอบสอน แต่ไม่ค่อยได้เปิดสอนเลย เพราะมีวิชาที่ต้องรับผิดชอบเยอะอยู่แล้ว
หนังสือ Economic Lives: How Culture Shapes the Economy โดย Viviana A. Zelizer เป็นหนังสือที่สำรวจวิธีที่วัฒนธรรมและเศรษฐกิจมีความเชื่อมโยงกันอย่างลึกซึ้ง Zelizer ใช้แนวทางเชิงมานุษยวิทยาและสังคมวิทยาในการอธิบายว่าเศรษฐกิจไม่ได้เป็นเพียงเรื่องของการแลกเปลี่ยนสินค้าและบริการหรือเรื่องของตัวเลขและการคำนวณ แต่ยังเป็นพื้นที่ที่วัฒนธรรม ความหมาย และความสัมพันธ์ทางสังคมมีบทบาทสำคัญมากในความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ ผทคิดว่าสาระสำคัญและแนวคิดของหนังสือที่น่าสนใจคือมุมมองต่อไปนี้
1. เศรษฐกิจไม่แยกขาดจากวัฒนธรรม
Zelizer ได้โต้แย้งแนวคิดแบบดั้งเดิมที่มองว่าเศรษฐกิจและวัฒนธรรมเป็นสองสิ่งที่แยกจากกัน เธอแสดงให้เห็นว่าการทำธุรกรรมทางเศรษฐกิจมักถูกกำหนดโดยบรรทัดฐานทางสังคม ค่านิยมทางวัฒนธรรม และความสัมพันธ์ส่วนบุคคล ตัวอย่างเช่น การให้ของขวัญ การซื้อขายสินค้า หรือการทำงาน มักมีความหมายทางวัฒนธรรมและอารมณ์เกี่ยวข้องอยู่เสมอ
2. เงินที่ถูกกำหนดความหมาย (The Social Meaning of Money) เงินมีความหมายที่หลากหลาย
Zelizer ชี้ให้เห็นว่าเงินไม่ได้เป็นเพียงแค่สื่อกลางในการแลกเปลี่ยนที่เป็นกลาง แต่กลับมีความหมายที่ซับซ้อนและยึดโยงความรู้สึกผูกพันที่หลากหลาย Zelizer นำเสนอว่าคนเรามักจัดการเงินในชีวิตประจำวันอย่างมีความหมายเฉพาะเจาะจง เงินประเภทต่าง ๆ ถูกใช้ในบริบทที่แตกต่างกัน และมักถูกกำหนดความหมายที่เฉพาะเจาะจง เช่น เงินที่ใช้ในครอบครัวอาจถูกมองแตกต่างจากเงินที่ใช้ในธุรกิจ เป็นเงินที่เก็บไว้สำหรับการศึกษา เงินสำหรับการรักษาพยาบาล หรือเงินสำหรับการทำบุญิและการกุศล อาจมีความหมายแตกต่างจากเงินที่ใช้ในกิจกรรมทั่วไปในสังคม ทั้งหมดนี้มีความหมายและคุณค่าที่แตกต่างกันสำหรับผู้ที่ถือครองหรือใช้จ่ายในบริบทหรือเงื่อนไขที่แตกต่างกัน
3. บทบาทของความสัมพันธ์ส่วนบุคคลในเศรษฐกิจ
Zelizer แสดงให้เห็นว่าความสัมพันธ์ส่วนบุคคล เช่น ความรัก มิตรภาพ หรือความสัมพันธ์ในครอบครัว มีบทบาทสำคัญในการกำหนดรูปแบบและการดำเนินการทางเศรษฐกิจ ตัวอย่างเช่น การดูแลผู้สูงอายุในครอบครัวอาจมีมูลค่าทางเศรษฐกิจที่ไม่ถูกนับรวมในระบบเศรษฐกิจทั่วไป แต่กลับมีความหมายสำคัญในบริบททางสังคม
4. การตีความเศรษฐกิจในรูปแบบใหม่
Zelizer สนับสนุนแนวคิดว่าการทำความเข้าใจเศรษฐกิจต้องใช้มุมมองที่กว้างกว่าทฤษฎีเศรษฐศาสตร์แบบดั้งเดิม โดยต้องพิจารณาถึงปัจจัยทางวัฒนธรรม สังคม และอารมณ์ Zelizer ชี้ให้เห็นว่าการเพิกเฉยต่อมิติทางสังคมและวัฒนธรรมของเศรษฐกิจจะทำให้ไม่เข้าใจความซับซ้อนของวิธีที่ผู้คนดำเนินชีวิตในเชิงเศรษฐกิจ
5.เศรษฐกิจแบบฝังตัว (Embedded Economy)
โดย Zelizer นำเสนอแนวคิดว่าเศรษฐกิจไม่ได้แยกขาดจากสังคม แต่ถูกฝังอยู่ในบริบททางวัฒนธรรมและสังคมอย่างแนบแน่น ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจจึงถูกกำหนดและมีความหมายขึ้นอยู่กับสถานการณ์ทางสังคม เช่น การทำธุรกรรมทางเศรษฐกิจในครอบครัวหรือในชุมชนจะมีลักษณะและความหมายที่แตกต่างจากในตลาดหรือในองค์กรธุรกิจ
6. เศรษฐกิจทางอารมณ์ (Emotional Economy)
Zelizer อธิบายว่าเศรษฐกิจทางอารมณ์เกี่ยวข้องกับการที่ความสัมพันธ์ส่วนบุคคล เช่น ความรัก ความห่วงใย และการเสียสละ ถูกเชื่อมโยงกับการจัดการทรัพยากรทางเศรษฐกิจ ตัวอย่างเช่น การดูแลเด็กหรือผู้สูงอายุในครอบครัวมักเป็นงานที่มีมูลค่าเศรษฐกิจแต่ไม่ได้ถูกนับรวมในระบบเศรษฐกิจอย่างเป็นทางการ
อาจกล่าวได้ว่า Economic Lives: How Culture Shapes the Economy ได้นำเสนอวิธีการมองเศรษฐกิจในรูปแบบใหม่ โดยเน้นที่การบูรณาการวัฒนธรรมและสังคมเข้ากับการวิเคราะห์เศรษฐกิจ ผลงานของ Zelizer ช่วยเปิดมุมมองที่กว้างขึ้นในการทำความเข้าใจว่าเศรษฐกิจไม่ใช่แค่เรื่องของการแลกเปลี่ยนที่ว่างเปล่า แต่เป็นสิ่งที่ฝังแน่นอยู่ในโครงสร้างทางวัฒนธรรมและความสัมพันธ์ของมนุษย์
Viviana A. Zelizerแสดงให้เห็นถึงการบูรณาการของวัฒนธรรมและเศรษฐกิจ บทวิเคราะห์ของ Zelizer ทำให้เราเข้าใจว่าการดำเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจนั้นฝังรากลึกอยู่ในความหมายทางสังคมและวัฒนธรรมของผู้คน ตัวอย่างแนวคิดและกรณีศึกษาที่น่าสนใจ
ตัวอย่างเชิงรูปธรรมที่น่าสนใจที่สามารถเป็นกรอบในการทำความเข้าใจเรื่องนี้คือ
1. การดูแลเด็ก (Childcare)
Zelizer ยกตัวอย่างการดูแลเด็กภายในครอบครัวและการใช้จ่ายเงินเพื่อเลี้ยงดูเด็ก โดยอธิบายว่าเงินที่ถูกใช้ในบริบทนี้ไม่ได้เป็นเพียงค่าใช้จ่าย แต่ยังสะท้อนถึงความรัก ความรับผิดชอบ และความคาดหวังต่ออนาคตของเด็ก ๆ อีกด้วย การจ่ายเงินให้กับพี่เลี้ยงเด็กหรือการจัดสรรเงินเพื่อการศึกษาของเด็กถูกกำหนดความหมายเฉพาะ ซึ่งสะท้อนถึงค่านิยมและความสัมพันธ์ในครอบครัว
2. การประกันชีวิต (Life Insurance)
ในกรณีของการประกันชีวิต Zelizer แสดงให้เห็นว่าในศตวรรษที่ 19 ในสหรัฐอเมริกา มีการต่อต้านแนวคิดของการทำประกันชีวิต เนื่องจากมันถูกมองว่าเป็นการลดคุณค่าของชีวิตมนุษย์เป็นเพียงเงิน แต่เมื่อเวลาผ่านไป ความหมายของการประกันชีวิตได้เปลี่ยนไป การประกันชีวิตกลายเป็นสัญลักษณ์ของความห่วงใยและความรับผิดชอบของผู้ที่ต้องการดูแลครอบครัวในกรณีที่พวกเขาเสียชีวิต
3. การให้ของขวัญ (Gift-Giving)
Zelizer พูดถึงการให้ของขวัญว่าเป็นการแสดงออกทางเศรษฐกิจที่ซับซ้อน ซึ่งไม่ใช่เพียงการโอนทรัพย์สินจากคนหนึ่งไปยังอีกคนหนึ่ง แต่เป็นการสื่อสารทางสังคมที่มีนัยสำคัญ เช่น การให้ของขวัญในงานแต่งงานหรืองานวันเกิด ที่มีความหมายในการสร้างและรักษาความสัมพันธ์ส่วนบุคคลและสังคม
โดยสรุป Viviana Zelizer นำเสนอว่ากิจกรรมทางเศรษฐกิจไม่สามารถแยกออกจากบริบททางสังคมและวัฒนธรรมได้ กิจกรรมเหล่านี้มีความหมายที่หลากหลายและซับซ้อน ขึ้นอยู่กับความสัมพันธ์และค่านิยมที่อยู่เบื้องหลัง ตัวอย่างเช่น การใช้เงินในครอบครัวหรือการทำประกันชีวิต ไม่ได้เป็นเพียงแค่การทำธุรกรรมทางการเงิน แต่ยังสะท้อนถึงความหมายทางสังคมและอารมณ์ที่ลึกซึ้งได้อีกด้วย
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น